Neuro-esthetisch design: een múst do voor jouw kantoor

Het klinkt misschien nog een beetje als Science fiction en wellicht voelt ‘ie zo ook nog, maar neuro esthetiek is dé trend in kantoorontwerp waar je als werkgever wat mij betreft niet meer omheen kunt. Het heeft alles te maken met hoe ons brein reageert op zintuigelijke prikkels en hoe ik dat als ontwerper kan inzetten om werkplekken te ontwikkelen waar mensen zich écht goed voelen. Ik omschrijf het als: design meets psychology meets biology, en misschien doe ik het dan nog wel tekort.

Eerder schreef ik al over het belang van een kantoor ontwerp dat aansluit op de grote diversiteit aan mensen die onze maatschappij kent. Maar terwijl ik bleef hangen in termen als ‘ontwerp voor neurodiversiteit’ en ‘neuro-proof design’ bleek de juiste term al lang te bestaan: neuro aesthetics, oftewel neuro esthetiek. Het kan je haast niet ontgaan zijn dat de focus op welzijn, inclusiviteit en het terugtrekken van mensen naar kantoor enorm is toegenomen. Ook uit persoonlijke ervaring weet ik hoe groot de behoefte is aan werkplekken die hierop inspelen. Sterker: dat was de hele reden voor mij om me hier op te focussen. Want hoe je als werknemer (of bezoeker) een ruimte ervaart heeft bewust danwel onbewust veel invloed op je humeur, fysieke welzijn, focus, creativiteit en werkplezier.

Zintuigen aan zet
Neuro-esthetisch ontwerp gaat verder dan een ‘vet’ of ‘kunstzinnig’ interieur. Het gaat vooral om hoe een ruimte wordt beleefd. Wat hoor je (en wat niet)?, wat zie je, wat ruik je? Voor mij persoonlijk werken grote, open ruimtes met veel ruis en fel licht direct op mijn maag bijvoorbeeld. Kleine aanpassingen daarin zouden al een groots effect hebben op mijn ‘zin’ om naar het kantoor te gaan waar ik (inmiddels niet meer) voor werk. Gelukkig zie ik steeds vaker bedrijven die plekken hebben waar men kan uitloggen. Afgeschermd van de omgeving, met enkel zachte soundscapes en licht dat het ritme van de zon nabootst. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar voor mij kun je er dan ook meteen een boxspring plaatsen ;). Iets anders wat ik wat meer begin te zien is het gebruik van aaibare materialen. Was dat eerder alleen iets voor in huis, nu zie je ook op kantoren en in openbare ruimtes als musea en hotels steeds meer zacht textiel en ‘aaibaar’ hout. Het zijn eenvoudige toosl die een ruimte mooier én fijner maken.

Groen.. moet je nog steeds doen
Oké oké, een inkoppertje natuurlijk. Maar het is wél zo: de natuur is een heuse superkracht voor ons welzijn en biophilic design wordt gelukkig al breed omarmd. Natuurlijke elementen als planten, houd, kurk en objecten geinspireerd op natuurlijke patronen geven rustgevende vibes en brengen het cortisol bewezen omlaag. Daarnaast schijnt het de cognitieve functies te versterken. En wist je dat werken in een op de natuur geinspireerde omgeving mensen vriendelijker, empathischer en behulpzamer maakt? Best bizar dus als je je realiseert op hoeveel plekken waar deze effecten juist wenselijk zijn, de wanden nog wit (of grijs) zijn en de systeemplafonds de enige afwisseling in structuur vormen..

Niet zo lichtzinnig
Over de werking- en effecten van licht is al veel bekend. Er wordt echter nog lang niet altijd iets mee gedaan op werkplekken (en ook scholen!) is me opgevallen. Een gemiste kans, want met licht kun je meer beïnvloeden dan je misschien denkt. Het gaat in dit geval niet zozeer om de werking van licht op een ruimte maar vooral de werking van licht op mensen. Het stuurt ons bioritme, onze gemoedstoestand, energielevels en zelfs productiviteit aan. In neuro-esthetisch interieurontwerp is licht dus geen bijzaak, maar een tool voor welzijn. Tijdens de Milan Designweek ontmoette ik het duo Alissa en Nienke. Zij ontwerpen objecten en ‘spaces’ voor wellbeing. Hun Breathing Light bevat bewegende lichtspots die een gezond en ontspannen ademritme repliceren. Gecombineerd met de kleuren van de lamp die zijn gebaseerd op - daar hebben we ‘m weer- natuurfenomenen, stimuleert kijken naar deze lamp je om dieper te ademen en je stresslevel te reduceren. Enkele hogescholen en ook de European Investment Bank hebben dit werk al hangen.

Kleur= kracht
Over de invloed van kleur en specifieke kleuren op onze mood is al veel geschreven. Persoonlijk kan ik niet zonder kleur: het geeft de mogelijkheid om in te spelen op bepaalde emoties, stimuleert creativiteit en kan gedrag beinvloeden. Hier kun je dus heel bewust op sturen. Is er bijvoorbeeld focus nodig, moet er vergadert worden of wordt er een zwaar gesprek gevoerd? Kies blauw. Oranjetinten zijn ideaal voor energie en creativiteit. Groen.. naja die hoeven we eigenlijk niet meer te benoemen en rood betekent actie in de tent! Denk overigens niet dat je pand getransformeerd moet worden tot Villa Kakelbont; zoveel kleuren zoveel nuances en dit kan ook in bepaalde details zitten.

Vorm volgt functie?
‘Vorm volgt functie’ roepen is anno nu hetzelfde als een tiener een What’s appje sturen: typisch iets voor boomers. Geen grap – onze hersenen reageren instinctief positief op zachte vormen. Waar strakke lijnen en hoeken onbewust stress kunnen oproepen, zorgen rondingen juist voor ontspanning.

Wil je een ruimte die creatief denken triggert? Speel dan met assymetrie. Voor plekken waar je juist rust en balans wil (denk: focuszones), is symmetrie uiteindelijk bewezen effectiever.

Design dat voor je werkt
Uiteindelijk draait het volgens mij vooral om slimme keuzes maken die passen bij de mensen in de ruimte. Design dat niet alleen mooi is, maar ook bijdraagt aan werkgeluk, inclusiviteit en mentale gezondheid is mijn grote streven. Zien is beleven, maar voelen is onthouden.

Wil je ook een werkplek waar jouw team blij van wordt? Dan weet je nu wat je te doen staat. 😉